RƏHBƏRLİK ÜÇÜN XAS OLAN 3 ƏSAS ÜSLÜB

    RƏHBƏRLİK  ÜÇÜN  XAS  OLAN  3  ƏSAS  ÜSLÜB

Idarəetmə nəzəriyyəsi və sosial psixologiya sahəsində mütəxəssislər rəhbərlik üçün xas olan üç əsas

üslubu fərqləndirirlər:1)avtoritar üslub; 2) səhlənkar üslub; 3) demokratik üslub. Əlbəttə bu üslublardan hər

birinə təmiz halda çox az rast gəlmək olar. Praktikada onların çoxlu çalarları mövcuddur, l akin hər bir rəhbər bu

və ya digər üsluba meyl edir.

Avtoritar üslub birinci növbədə inzibati metodlardan geniĢ istifadə etməyə əsaslanır. Avtokrat rəhbər

qərarları təkbaĢına, ictimai təĢkilatların, tabeliyində olan adamların fikrini nəzərə almadan qəbul edir. O əmrlərə

böyük ümid bəsləyir, bütün hakimiyyəti öz əlində toplamağa çalıĢır.

Çox zaman avtokratik metodlara meyl valyuntarizmə (insan iradəsini əsas amil hesab etmək) və

bürokratizm (süründürməçilik), əsassız qərarların qəbul edilməsinə gətirib çıxarır.

Əlbəttə avtoritar üslubu «mütləq Ģər» hesab etmək düzgün olmazdı. Elə situasiyalar olur ki, avtokratik

metodları müvəqqəti tədbir kimi tətbiq etmək özünü doğruldur. ĠĢdə olan nöqsanları aradan qaldırmaq üçün

qətiyyətli və təxirəsalınmaz tədbirlər görmək lazım gəlir. TəĢəbbüskarlığı və yaradıcı axtarıĢları ləngidən

avtoritar üslubun elementləri təhsilə rəhbərlikdə məhdud sahədə tətbiq edilə bilər.

Səhlənkar üslub məqsədyönlü və effektli rəhbərlik sisteminin olmaması ilə xarakterizə olunur. Səhlənkar

üsluba malik olan rəhbər adətən qəbul etdiyi qərarlar üçün məsluiyyətdən qorxur, geniĢ kollegiallıq pərdəsi

arxasında gizlənməyə çalıĢır. O lazımi prinsipiallıq və tələbkarlıq göstərə bilmir, əvvəl qəbul etdiyi qərarlardan

çox vaxt imtina edir. səhlənkar üslublu rəhbər iĢə ciddi zərər vurar və aparatın iĢini bərbad hala sala bilər.

Ġdarəetmə sistemində ən əlveriĢli üslub demokratik üslubdur. Bu üslub kollegiallıqla vahid rəhbərliyi

düzgün əlaqələndirir, ictimai təĢkilatların, bütün müəllimlərin məktəbdə idarəetmə ilə bağlı qərarların qəbul

edilməsində fəal iĢtirakını nəzərdə tutur.

Ġdarəetmənin əsas funksiyalarına təhlil və planlaĢdırma, təĢkiletmə və nəzarət, əlaqələndirmə və

stimullaĢdırma aiddir.